Административ чареныт (Израиль)

Мер шкет улметым эрыкым шыгыремдыме чарыме руш лӱдыкшыдымылык шотышто арын кучылталтешТидын нерген положенийыште, израиль чрезвычайный ситуаций ойыркалымаш властьым законлан эҥертен, вашлиялтше да вашталтыме годым 1945 ийыште британ мандат 1979 ийыште лукмо. 1951 ий конституций кнессет пленар погынымаште темлымаш шотышто комитет, чарен пудыртымаш-влакым кораҥдыме шотышто закон проект негызеш ямдылыме да руш демократический принцип юстиций. Стандарт вашталташ ок лий да ончычсо семынак вий. Tselem B'почеш, айдемын праваж шотышто информаций рӱдерын данныйже да израиль кундемыш, чараш ок лий кертеш, тыге ышта правовой негыз семын служитла тӧртыкшот правительстве сарзе, граждан араб вий израильыште лийын. Административ кучылталтмышт годым тӱҥ состоянийыште кучаш, улике-влакым гыч шогышо информацийым улмо годым, спецслужба йӧн дене налаш лийын (российыште, Шин-Бета), да годым, мер процесс кунам уверым муын кертмыштым, лӱдыкшӧ израильысе вийлан шотлалтын. Направлений кучылталтше нерген шонымаш тӱҥ шотышто боевик-да нунын пособник палестинский, кучылтеш да израильын гражданинже лийын (мутлан, лектышыже рабин ицхак пуштыныт). Обороно министр решатлаш праваже лийын, куд тылзе утла жапыште чареныт гын, шотлышо, шотыш йӧн-влак улыт мо, мом ыштен калыкле лӱдыкшыдымылык лӱдыкшӧ объект-влакын. Тудым угыч министрлан заказым ыштен кертыда. Мер, районысо суд вуйым шияш лиеш керт чарен шогалтен да пура гын, израиль кӱшыл суд. Отменить кертын районысо суд дене оролымо шотышто гын, молан тыге, амалже дене тӱрлӧ семын оптышым уло, калыкле лӱдыкшыдымылык (кузе да чумыр преступлений, выставка-влак да т. Юстиций министерствын чын кучылташ йӧршӧ стандартлан шагат пуалтеш. Иордан эҥер касвел серыштыже да сектор газым, руш армийын командующийже верысе кучем керт кажне радам увертарен, да нуно верысе военный суд вуйым шияш лиеш, тореш лият гын, кӱшыл суд. Эсогыл тидын годым, заказым жапыштыже куд тылзе чын улыт, но жапыштыже шуялтен кертыт рӱдер гыч раш пала.

Административ кундем нылымше конвенцийыш арест оккупироватлаш израиль 78 лончыж женевысе кучылтын негызлалтеш, тудо каласен: «оккупант кучаш кӱлмылан шотленам гын, оксам ыштен налаш, лӱдыкшыдымылыкым аралыме шотышто мер ыштыше еҥ, ӧкымешак тушкен пуымо нуно илен кертын але интернирование пагыт годым нунын деке лишемеш.

Туге гынат, мутлан шотышто вице-президент европысо Morgantini Luisa Каҥаш, «руш тӱнямбал правам дене келшен чарыме лийын гынат, тудо кучылташ дене пеҥгыде к шыгыремден веле, манам, национальный лӱдыкшыдымылыкым кораҥденыт лӱдыкшым ышта, поснак пуаш айдеме.

Уке гын израиль рашемдаш шагал огыл нигунам ок критерий дене келшен, умылен рашемдаш"калыкле лӱдыкшыдымылык". Вуйшиймаш чарымылан пудыртымылан административ садак тендан шыгыремден, тӱнямбал права». Докладчикын мутшо почеш 2008 ийыште джон дугард лӱмын ыштыме оон, «нунын дене лийын 700 утла 1967 ийлан тюрьмашке петырат. 000 палестинец. 11 наре жапыште тиде тюрьмаште израильысе налмаште лийын. 000 преступникын, кудыжо коклаште ийготыш шудымо 376, 118 ӱдырамаш, кандашшӱдӧ еҥ наре административ тӧртыкшотым советын членже да нылле ныл палестинский почеш шындыме». Индеш 2008 ий июльышто, европысо советын президентше, Jean-Пьер Jouyet, явитлаш, «кугу совет инициатива израиль ӱжеш ыштымаш, утаралтмаш семын ончыл ӱдырамаш, йоча да ӱшанъеҥже-влак ойырен шоген, административный арест тюрьмаште але йымалне улшыжлан».